Bệnh Marek ở gà là một trong những căn bệnh nguy hiểm và phổ biến gây ra bởi virus herpes và có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của đàn gà. Việc phòng chống và điều trị bệnh Marek là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe và tăng năng suất của đàn gà. Trong bài viết này, Qh88 sẽ tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp phòng chống, điều trị bệnh Marek ở gà.
Tìm hiểu về bệnh Marek ở gà
Bệnh Marek, còn được gọi là teo chân gà, ung thư gà hay hội chứng khối u, đã xuất hiện tại Việt Nam từ năm 1978 và được gây ra bởi virus Herpes type B. Bệnh có thể lây lan qua đường hô hấp và tiêu hóa, trong khi các vảy da và lông gà nhiễm bệnh Marek có thể giữ khả năng lây lan tới hơn một năm.
Tìm hiểu về bệnh Marek ở gà
Gà con thường dễ bị nhiễm bệnh hơn, và sau khi bị nhiễm virus, gà có thời gian ủ bệnh kéo dài từ 28 ngày trở lên, thường là khoảng hai tháng. Khi mắc bệnh Marek, tỷ lệ tử vong của đàn gà có thể lên tới 60-70%. Đáng tiếc là hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị chính thức cho bệnh Marek, do đó việc nhận biết căn bệnh và triển khai các biện pháp phòng chống là rất quan trọng.
Nguyên nhân khiến gà mắc bệnh Marek
Bệnh Marek ở gà là một bệnh truyền nhiễm do virus herpes gây ra. Hiện nay đã có ba loại virus herpes được phân lập ra: Serotype 1, gây ra khối u và thay đổi; Serotype 2, không gây khối u và phát sinh tự nhiên; và Serotype 3, có độc lực thấp và thường được sử dụng làm vaccine trên gà tây. Bệnh Marek ảnh hưởng tới tất cả các loại gà và có tỷ lệ mắc bệnh dao động từ 10-60%, trong khi tỷ lệ chết có thể lên tới 100%. Bệnh thường xảy ra khi gà từ 8-24 tuần tuổi, và có thể ảnh hưởng tới các loài chim và thủy cầm khác. Đặc điểm của bệnh là sự tăng sinh cao độ tế bào lympho gây ra các khối u ở các cơ quan nội tạng, tổ chức thần kinh ngoại biên, da và cơ, gây ra rối loạn vận động và bại liệt.
Bệnh Marek ở gà lây như thế nào?
Virus Marek có trong các nang lông của gà và có khả năng lây lan nhanh trong đàn gà. Khi một gà nhiễm bệnh, chỉ sau 14 ngày, gà con khác trong đàn đã có thể bị lây nhiễm. Virus Marek có thể tồn tại trong môi trường ở nhiệt độ 20-25 độ C trong nhiều tháng, và ở 4 độ C trong vòng một năm.
Bệnh Marek ở gà lây như thế nào?
Xem Thêm>>> Trang đăng ký đá gà cựa dao trực tiếp uy tín tại Việt Nam
Khi xâm nhập vào đàn gà, virus Marek có khả năng lây lan nhanh giữa các gia cầm chưa được tiêm phòng. Những gà đã nhiễm bệnh sẽ tiếp tục mang virus và trở thành nguồn lây bệnh trong thời gian dài, trong khi virus có thể lan truyền xa trong không khí.
Bệnh Marek lây trực tiếp từ gà nhiễm bệnh sang gà khỏe qua đường thở, cũng như lây gián tiếp qua thức ăn, nước uống, dụng cụ chăn nuôi và cơ sở ấp trứng có chứa virus. Tuy nhiên, bệnh không thể lây qua phôi.
Triệu chứng biểu hiện khi gà mắc bệnh Marek
Bệnh Marek ở gà phát triển chủ yếu ở 2 thể cấp tính, mãn tính:
Thể cấp tính
Thường xảy ra chủ yếu ở gà từ 4 đến 8 tuần tuổi, có thể xảy ra sớm hơn. Tuy hiếm khi có triệu chứng rõ ràng, bệnh thường dẫn đến tỷ lệ chết cao, đôi khi lên tới 20-30%. Gà bị bệnh thường có dấu hiệu bất lực và yếu đi trước khi qua đời, bao gồm mất súc vật, phân lỏng và giảm khả năng đẻ trứng, khó di chuyển, và bại liệt hoặc sã cánh một bên do viêm dây thần kinh vận động.
Thể mãn tính
Xuất hiện ở gà từ 4 – 8 tháng tuổi ở thể thần kinh và thể mắt
- Thể thần kinh: Gà bị bệnh sẽ di chuyển khó khăn và bắt đầu bị tê liệt, sau đó liệt hoàn toàn. Đuôi của gà có thể bị rủ xuống hoặc nghiêng về một bên, trong khi cánh của gà sẽ sã xuống một hoặc cả hai bên.
- Thể viêm mắt: Trong nhiều trường hợp mắc bệnh, gà thường bị viêm mắt. Bệnh bắt đầu bằng việc mắt nhẹ bị viêm. Gà trở nên rất nhạy cảm với ánh sáng, chảy nước mắt. Dần dần, sự viêm lan rộng sang màng tiếp hợp và sau đó là mống mắt. Mủ trắng bám đầy góc mắt, tầm nhìn suy giảm dần và gà có thể không nhận ra thức ăn. Cuối cùng, bệnh có thể dẫn đến mù.
Triệu chứng biểu hiện khi gà mắc bệnh Marek
Cách phòng, trị bệnh Marek ở gà hiệu quả
Không có thuốc chữa đặc hiệu cho bệnh Marek. Tuy nhiên, để ngăn chặn sự lây lan của bệnh, cần thực hiện đầy đủ các biện pháp phòng bệnh sau:
Trước khi có dịch:
Bắt buộc tiêm vắc xin phòng bệnh Marek cho gà con trong ngày đầu tiên sau khi sinh.
Thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp vệ sinh phòng bệnh chăm sóc và nuôi dưỡng để ngăn chặn bệnh Marek lây lan ở khu chuồng nuôi. Hàng ngày cần quét, nhặt thu dọn lông và đốt hết lông vì vi rút tồn tại lâu trong chân lông.
Đối với các trại gà chăn nuôi công nghiệp, cần có khu riêng biệt để nuôi gà mái đẻ và khu nuôi gà con, phải tuyệt đối tuân thủ nguyên tắc nhập – xuất (gà đưa vào nuôi cùng một lúc và xuất ra cùng một lúc).
Sau khi xuất chuồng phải tổng tẩy uế chuồng trại, dụng cụ, môi trường chăn nuôi bằng các loại thuốc khử trùng và để trống chuồng trại ít nhất 1 tháng. Riêng đối với đàn đã nhiễm bệnh trước đó, cần để trống chuồng ít nhất 3 tháng và thường xuyên vệ sinh tiêu độc khử trùng.
Thực hiện các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, không nuôi gà lớn và gà con lẫn lộn.
Cách phòng, trị bệnh Marek ở gà hiệu quả
Khi có bệnh xảy ra:
- Giám sát để phát hiện sớm.
- Cách ly đàn gà bị nhiễm bệnh, không được vận chuyển gà trong đàn nhiễm bệnh ra ngoài.
- Tiêu huỷ toàn bộ đàn gà bị nhiễm bệnh bằng cách đốt, sau đó chôn, và xử lý các chất tồn dư (phân, rác vv..).
- Vệ sinh khử trùng chuồng định kỳ 1 – 2 lần/1 tuần sau đó phun thuốc sát trùng BETADINE
Kết luận
Bệnh Marek ở gà là một căn bệnh nguy hiểm và hiện chưa có thuốc chữa đặc hiệu. Tuy nhiên, việc thực hiện các biện pháp phòng bệnh như tiêm vắc xin phòng bệnh Marek cho gà con, thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp vệ sinh phòng bệnh thú y và chăn nuôi an toàn sinh học, giám sát và cách ly đàn mắc bệnh là những cách hiệu quả để ngăn chặn và kiểm soát bệnh Marek trong khu vực chăn nuôi gà.
